Jak podaje Słownik języka polskiego PWN PRZEMÓWIENIE to oficjalna wypowiedź okolicznościowa skierowana do jakiegoś zgromadzenia. Celem przemówienia jest zaprezentowanie swojego stanowiska w danej sprawie i przekonanie słuchaczy do jego przyjęcia.
Przemówienie może być oficjalne (mowa polityczna, mowa sądowa, mowa wygłaszana na uroczystości, kazanie) lub prywatne (mowa na pogrzebie, weselu, urodzinach).
Przemówienie ma charakter uroczysty, podniosły, dlatego należy unikać w nim słów potocznych, jednak w zależności od tego do kogo skierujesz swoje słowa, nadasz mu styl swobodny lub wyszukany.
Oczywiście przemówienie składa się ze wstępu, rozwinięcia i zakończenia. Co powinno znaleźć się w każdej części, przedstawiam poniżej.
Od czego zacząć pisanie przemówienia?
1. Zanim przystąpisz do pisania, musisz zastanowić się, jaki jest cel twojej wypowiedzi, czyli czy chcesz:
- przekonać kogoś do czegoś,
- zachęcić do czegoś,
- przestrzec przed czymś.
Zastanów się, do kogo kierujesz swoją wypowiedź: do rówieśników, nauczycieli, czy do każdego, komu leży na sercu problem znieczulicy społecznej.
Zacznij przemówienie od formuły powitalnej, czyli zwrotu do adresata, np. Szanowni Państwo. Zwrotów tych używaj przez całe wystąpienie, aby podtrzymywać uwagę odbiorcy.
2. Czas, aby sformułować wstęp. Zacznij od przedstawienia tematu. Zrób to w taki sposób, żeby wzbudzić zainteresowanie słuchaczy. Aby tego dokonać, odwołaj się do ich emocji, może wspólnych doświadczeń. Zwracając się do odbiorcy, stosuj drugą osobę liczby mnogiej (Zwróćcie, proszę, uwagę...) lub pierwszą osobę liczby mnogiej (Nie możemy godzić się na...). Pomoże to przekonać słuchaczy, że przedstawiasz Waszą wspólną sprawę. Pamiętaj o tym przez całe przemówienie.
Na koniec wstępu sformułuj TEZĘ.
3. Rozwinięcie. To przestrzeń na argumenty uzasadniające twoje stanowisko.
- Argumenty muszą być różnorodne, trafne, opierać się na wiedzy, faktach, a także emocjach.
- Zilustruj argumenty odpowiednimi przykładami z lektury obowiązkowej wskazanej w temacie. Uważaj, aby rozwinięcie nie bazowało na powtarzaniu tych samych lub podobnych informacji.
- Uporządkuj argumenty - najmocniejszy argument, który uważasz za najlepszy, umieść na początku lub końcu swojej wypowiedzi.
- Aby twoje argumenty były przekonujące, używaj ŚRODKÓW RETORYCZNYCH (o tym napiszę za chwilę).
- Stosując zdania rozkazujące (czytajcie, pamiętajcie), będziesz wpływać na postawę odbiorców.
- Swoje wytępienie możesz urozmaicić cytatem!
4. Zakończenie powinno być starannie przemyślane. To od niego zależy, czy osiągniesz zamierzony cel. Aby to się udało, stosuj określenia oceniające (dobre, okrutne, wspaniałe, konieczne), sformułuj wniosek końcowy i zaapeluj do słuchaczy o przyjęcie przedstawionego stanowiska.
Środki retoryczne
Wróćmy teraz do ŚRODKÓW RETORYCZNYCH. To sposoby językowe wpływające na wyobraźnię, uczucia i rozum odbiorcy. Stosujemy je, aby zwrócić uwagę słuchaczy i wzmocnić prezentowane racje. Ich obecność jest niezbędna. Te, o których musisz pamiętać przy przemówieniu to:
Na koniec przydatne słownictwo!
Mam nadzieję, że teraz nie będziecie mieli problemu, jak napisać przemówienie!